Chỉ có như vậy, mới gìn giữ được sự tinh khiết của tiếng Việt, gìn giữ được bản sắc văn hóa của dân tộc
Trên đầu viết hai chữ “Menu” thay cho “menu” bên dưới là tên những món thuần Việt như: Cơm niêu, Cá kho tộ,… Và điểm nhấn là giá tiền thay vì “50 nghìn đồng”, hay “120.
Bản thân tiếng nói trong quá trình tồn tại luôn có những biến thể, cách dùng tiếng nói mới. Đó là điều cần thiết. Ví như: Yan B, Tona Th, Duken T, C Seven… mà có thể ngay người đó cũng hiểu chưa hết nghĩa của nó là gì! có nhẽ để đua đòi làm sang, hay chạy theo mốt sính ngoại mà họ vô tình quên mất mình là người Việt.
Đừng để môi trường ngôn ngữ bị ô nhiễm chẳng thể phủ nhận nhân tố tích cực của sự biến đổi và hội nhập quốc tế trong tiếng nói. Bài và ảnh: TRẦN DUY VĂN. Việc quá đề cao ngoại ngữ cho trẻ khi mà ngay tiếng Việt còn chưa giỏi có vẻ như không hạp. Nhiều nhà giáo dục có tư tưởng quá đề cao ngoại ngữ, quá sính ngoại cũng là một sai trái. Thời gian qua, nhiều nhà tiếng nói, văn hóa, các dụng cụ truyền thông đã lên tiếng đề cập đến hiện tượng ngôn ngữ Việt đang đứng trước những nguy cơ.
000 đồng”… thì lại được dập những con số và ký tự “50 k”, “120 k”… đỏ chót làm những thực khách Việt có lòng tự trọng, tự trọng dân tộc rất ức chế. Tiếng ta đang bị… tây hóa. Thực trạng dùng tiếng nói hiện giờ đã đến mức báo động về nguy cơ có thể gọi là “ô nhiễm môi trường tiếng nói”.
TS Hoàng Anh Thi, Phó giám đốc trọng điểm ngôn ngữ và Văn hóa Việt Nam cho rằng: Thời nào cũng có những biến thể của ngôn ngữ. Điều này cũng rất cần sự định hướng cụ thể.
Trong lĩnh vực lăng xê ở nước ta gần như đang làm ngơ không chỉ mọi quy định mà còn bỏ qua cả những giá trị văn hóa trong tiếng nói dân tộc. Nhưng nếu tiếng nói nước ngoài bị lạm dụng sẽ xâm hại nghiêm trọng đến sự thuần khiết của tiếng Việt- thành tố quan yếu của bản sắc văn hóa dân tộc. Chúng ta đã không còn quá lạ lẫm khi bước chân vào một nhà hàng hay khách sạn của người Việt mà từ cửa vào đến phòng ở đâu đâu cũng là tiếng nước ngoài.
Điều này không những vi bất hợp pháp lệnh và luật lăng xê mà còn coi nhẹ giá trị của tiếng mẹ đẻ. Ngay trong lĩnh vực văn hóa, tiếng nói cũng có những biến thể ở mức đáng lo ngại. Hay đến như cuộc thi giọng hát Việt, rất nhiều ca sĩ lại mô tả những ca khúc nước ngoài.
Thậm chí trên bàn ăn của nhiều nhà hàng Việt, tờ menu là món “hỗn tạp ngôn từ” với ta, tây lộn lạo. Song cần phải “mượn” cho đúng văn hóa Việt và phải làm mới chúng. Mặc dù vậy, dường như “tiếng kêu cứu yếu ớt của tiếng Việt” chưa nhận được sự quan tâm thỏa đáng với nhân cách là một yếu tố quan trọng của văn hóa dân tộc.
Giờ đây khi gặp nhau giới trẻ chào nhau bằng “hê lô” (Hello), chào giã biệt bằng “bai bai” (bye bye) được cho là hợp mốt. QĐND - Không chỉ là dụng cụ chuyển tải, giữ giàng văn hóa, ngôn ngữ còn là khuân mặt, là kết tinh chiều sâu văn hóa của mỗi dân tộc.
Cái gì đã có thì chỉ nên bổ sung, phát triển chứ không nên quá lạm dụng việc đi mượn. Nhiều người sinh ra, lớn lên ở Việt Nam, trưởng thành trong nghề nghiệp cũng tại đất nước mình, nhưng nghệ danh phải có một nửa chữ ta, một nửa chữ tây. Nhiều khách sạn nhỏ đẵn để phục vụ “khách ta” nhưng “chữ tây” thì khá phổ quát. Đặc biệt, giới trẻ chưa nhận thức hết được điều này, do đó chạy theo mốt. Việc mượn ngôn ngữ nước ngoài để trình bày cũng là cấp thiết.
Đã đến lúc chúng ta cần có những chuẩn mực trong văn hóa sử dụng ngôn từ. Thay vì “chào mừng”, “chào đón”, người ta dùng “welcome”, thay vì “lối ra” thì được đề là “exit”. Hay để tiến kịp với… thời đại, ngay từ khi bập bẹ những ngôn ngữ trước nhất, khi dạy trẻ tiếng mẹ đẻ không quên kèm theo một vài từ nước ngoài như: bye bye, ok, no, yes… Thậm chí một câu ngoại ngữ nói không trọn, nhưng nhiều người khi nói một câu phải chen vào năm ba từ ngoại cho oai, để diễn đạt thứ hạng.
Tuy vậy, cần nhận thấy một thực tế là giới trẻ hiện nay kém tiếng Việt hơn ngày xưa rất nhiều! Thậm chí nhiều bạn trẻ dùng từ ngữ sai nghĩa. Cũng trằn trọc về vấn đề này, PGS. Song đến nay, người ta gần như hài lòng coi đó là điều bình thản trong xu thế hội nhập. Thực trạng này đã diễn ra trong một thời kì dài và cũng từng được dư luận nhiều lần đề cập đến. Tuy nhiên, những gì đang diễn ra chừng như đã vượt quá giới hạn của biến thể thường nhật trong văn hóa dùng ngôn từ.
Một phần hậu quả đó cũng chính từ hệ thống giáo dục của chúng ta. Thậm chí, nhiều chương trình tiêu khiển cho người Việt ngay trên sóng truyền hình cũng “ưu ái” sử dụng các thương hiệu ngoại. Trong xu thế hội nhập và phát triển, dùng ngôn ngữ nước ngoài đúng lúc, đúng chỗ là hết sức cấp thiết, như những cửa sổ mở ra giao lưu với thế giới.
Thậm chí có những biển quảng cáo 100% là tiếng nước ngoài. Việc dùng tiếng nói nước ngoài ở một chừng độ nào đó là nguyên tố tích cực. Tuy nhiên, những biến thể đó trong ngôn ngữ cộng đồng cần được đặt trong khuôn khổ văn hóa truyền thống.
Tuy nhiên nếu quá lạm dụng lại ẩn tàng những nguy cơ “xâm thực” văn hóa. Giáo sư, tấn sĩ Nguyễn Văn Khang, nguyên Phó viện trưởng Viện tiếng nói học, Tổng biên tập tùng san “tiếng nói và đời sống”, người có nhiều năm nhiệt huyết nghiên cứu về tiếng nói trong đời sống từng lớp cho rằng: Việc dùng ngôn ngữ Tây, Ta lẫn lộn là thực trạng đang diễn ra.
Muốn điều chỉnh được điều này không chỉ điều chỉnh độc nhất tiếng nói mà còn ở tư duy giáo dục trong tuốt tuột các mặt: Văn hóa, đạo đức, lối sống.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét